Esnaf Çırak Ararken İyileşen Teklifler: Haftada 4 Bin TL, Aylık 100 Bin TL!
Türkiye'de birçok sektördeki ara eleman ihtiyacı, oto bakım ve onarım alanında da artıyor. Haftalık ortalama 4 bin TL kazanan çıraklar, meslekte yükseldikçe aylık 80 bin ila 100 bin TL gelir elde etme şansı buluyor. Ancak, yüksek kazanç potansiyeline rağmen gençlerin bu alana ilgisi oldukça düşük.

Otomotiv tamiri alanında çırak gereksiniminin giderek artması, mesleğin geleceğini tehlikeye atıyor. Yaz tatilini bekleyen ancak istediği sonucu elde edemeyen sanayi esnafı, bu sektörde kazanç fırsatlarının, diğer birçok sektöre kıyasla daha yüksek olduğunu öne sürerek, gençlerin bu sektöre yönlendirilmesi için yetkililerden yardım bekliyor.

İzmir’in Bornova ilçesindeki 1. Sanayi Sitesi’ndeki esnaflar, sektörde nitelikli iş gücüne olan talebin artmaya devam ettiğini belirtirken, çırak bulmanın büyük bir zorluk haline geldiğini ifade ediyor. İzmir Oto Tamircileri Odası Başkan Vekili Mustafa Sezer, "Günümüzde neredeyse her dükkanda çırak arayışı var. Ancak, çırak bulmakta zorluk çekiyoruz. Özellikle meslek okullarındaki öğrenciler 11. ve 12. sınıfa geldiklerinde, büyük kuruluşlar bu yetenekli öğrencileri kendi bünyelerine katıyorlar. Sonuç olarak, sanayi sitelerindeki çırak ve kalfa ihtiyacımız giderek artıyor ve bu durum ciddi sorunlara yol açıyor. Yaz aylarında ebeveynler çocuklarına iş bulmak için ilk yollarını çıraklıkta arıyorlar. Ancak gelen gençler genelde bu işi yapmak istemiyor. Oysa otomotiv sektöründe çırak ve kalfa ihtiyacı çok yüksek. Bugün deneyimli bir usta aylık olarak 80 bin ile 100 bin TL arasında gelir elde edebiliyor. Sanayi sitelerindeki çırak ve kalfa sıkıntısı, bu sektörün geleceği açısından bir tehdit oluşturuyor. Şu anki ustaların yaş ortalaması 60-70. Bu kişilerin emekli olmalarıyla birlikte yetenekli gençlerin yetişmemesi, ciddi sorunlara yol açacaktır. Şu an 5 bin çırak olsa, hepsini sanayi sitelerine yerleştirme kapasitemiz mevcut" diye belirtti.

SEKTÖRDE 9 YAŞINDAN BERİ ÇALIŞIYOR
9 yaşından beri oto tamirciliği yapan Selim Dalay, sektördeki en büyük sorun olarak çırak yetiştiremeyen bir ortamın varlığını gösteriyor. 45 yıllık deneyimiyle Dalay, "Bunun birçok nedeni var. Öncelikle devlet, çocukları 16 yaşından önce sanayiye göndermiyor; eğitimlerine devam etmelerini istiyor. İkinci neden ise aileler. Ebeveynler bu işi hem kirli bir meslek olarak görüyor hem de çocuklarının bu sektörde yeterli olamayacağını düşünüyorlar. Oysa ki burası iyi bir gelir elde edebileceğiniz bir meslek dalı. Şu an bir çırak bile haftada 3-4 bin lira kazanırken, ustalar haftada 10 ila 20 bin liraya kadar kazanıyor. Ancak ne yazık ki gençler bu mesleği tercih etmiyor. Şu an bulunduğumuz sanayi bölgesinde çırak açığı yüzde 90 civarında. Yaz tatillerinde bazı aileler çocuklarını birkaç günlüğüne getiriyor ama ardından geri dönmüyorlar. Eskiden çırak okulları vardı ama artık yok. Meslek liselerinden gelen öğrenci sayısı da oldukça az. Ebeveynler, çocuklarının okuyup mühendis olmalarını, masa başında çalışarak iyi bir yaşam sürmelerini istiyor ancak bu da pek gerçekçi değil" şeklinde ifade etti.

AİLELER ÇOCUKLARINI SANAYİDE ÇALIŞMAYA YÖNLENDİRMİYOR
Oto tamirciliği mesleğine ağabeyi Selim Dalay ile birlikte genç yaşta adım atan Hakan Dalay, günümüzde çırak, kalfa ve ustaların sayısının azalmasının sanayide iş gücünde büyük bir kayba yol açtığını vurguladı. Ebeveynlerin çocuklarını sanayi sektörüne yönlendirmemesinin en büyük sebep olduğunu belirten Dalay, "Çocuklara bu alanda yol göstermedikleri için yeterli kalifiye eleman yetişmiyor. Çünkü birçok anne baba sanayi ortamını, kirli ve zorlu bir yer olarak görüyor. Bunun yanı sıra ustaların çıraklara karşı tutumları da bu isteksizliği artırıyor. Örneğin, çıraklara sık sık "şuradan bunu al" gibi basit işler verilmesi, onların sanayiye yönelme isteğini kırıyor. Diğer yandan, çıraklık okullarından mezun olan öğrencilerin büyük firmalara yönlendirilmesi, sanayideki çırak sayısını düşürüyor. Böylelikle sanayide yetişen genç kalmadığı için iş gücü giderek azalıyor. Ayrıca otomotiv sektöründe yıllardır yerleşik bir gelenek var. Büyüklerimizden miras kalan bir meslek olmaya devam ediyor. Ancak, elektrikli araçların ortaya çıkmasının bu mesleği sorgulattığını da biliyoruz. Sıkça bana, 'Elektrikli araçlar yaygınlaşınca otomobil tamirciliği sona erer mi?' diye soruyorlar. Fakat elektrikli araçların içinde de fren balatası, fren diskleri, amortisörler ve aktarma organları gibi mekanik parçalar olduğu sürece, mesleğimizin son bulması söz konusu değil. Unutulmamalıdır ki, 100 yıl önce bu araçlar yoktu ve biz bu araçların mekanik sistemlerini öğrenerek ustalaştık. İleride elektrikli araçların tamir yöntemlerini de öğrenerek bu alanda da hizmet verebileceğiz" ifadelerini kullandı.

ESNAF ÇIRAK BULMAKTA ZORLANIYOR
Sanayi sektörüne 1961 yılında yaz tatilinde adım atan torna ustası Bülent Kapkaç, en büyük kaybın sanatkar olarak yetişen bir neslin azlığı olduğunu vurguladı. Günümüzde çırak bulmanın en büyük sorun haline geldiğini belirten Kapkaç, "10 yıl öncesine kadar çırak bulabiliyorduk. Ancak artık okula giden çocukların çoğu, 'Ellerimiz kirleniyor' ya da 'Üstümüz kirleniyor' diyerek bu işlere katılmak istemiyorlar. Yani, eğer biz, bu işleri bıraktığımızda, bu meslek tamamen sona erecek demektir. Geçmişte iyi sanatkarlar yetiştirdik ve onlar, 'Usta, biz kendi dükkanımızı açacağız' diyerek iş hayatına atıldılar. Fakat onlardan sonra artık çırak bulamaz hale geldik. Şu anda tek başımayım, yalnızım, işi devretmek zorundayım. Bir zamanlar burası benim için kalacak yerdi ama şu an burada çalışmayı planlıyorum. Buradan çıraklara seslenmek istiyorum. Çıraklar, eliniz kirlenir, ayaklarınız kirlenir ama zamanla bu işte ilerleme kaydebileceksiniz ve para kazanacaksınız. Öncelikle işi öğrenin, nasıl yapılacağını bilin. Sonrasında kendi dükkanınızı açabilir, belki bir fabrika kurabilirsiniz. Ancak hiçbir iş yapmadan para kazanmayı düşünmek yanlış" sözleriyle çağrı yaptı. İzmir Bornova 1. Sanayi Sitesi’nde çırak olarak çalışan 17 yaşındaki Arda Algan da arkadaşlarını oto sanayide çalışmaya davet etti.