Dünyanın Dönüş Hızı Artıyor! Ay'ın İlginç Etkisi Açıklandı!

Dünya'nın dönüş süresi giderek kısalıyor, bu da bilim camiasında yeni tartışmaların fitilini ateşliyor. Uluslararası Dünya Rotasyonu ve Referans Sistemleri Servisi (IERS) tarafından duyurulan en güncel verilere göre, gezegenimiz 9 Temmuz 2025'te 1.3 milisaniye daha hızlı dönmeye başladı. Bu durum, o günü kayıtlara geçen en kısa günler arasında yerleştiriyor.

AY’IN DÜNYA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Araştırmacılar, bu alışılmadık hızlanmanın ardında yatan en önemli nedenin Ay’ın gezegenimiz üzerindeki geçici etkisinin azalması olduğuna inanıyor. Şu an itibarıyla Ay, Dünya'nın ekvator düzleminden maksimum mesafeye ulaşmış durumda. Bu da Ay’ın gelgitler aracılığıyla yarattığı "yavaşlatma" etkisinin azalmasına yol açıyor. Böylece, Dünya’nın dönüş hızı artmaya başlıyor.

Bu döngüsel değişim, 18.6 yıllık bir "düğüm döngüsü" olarak adlandırılan astronomik bir olgu ile ilişkilendiriliyor. Bu döngü süresince Ay, ekvatora göre değişen açıları ile hem okyanus gelgitlerine hem de gezegensel iklim koşullarına etki edebiliyor; bunun sonucu olarak, Dünya'nın dönüş hızını da değiştirebiliyor.

MİLİSANİYELİK SAPMALARIN ETKİLERİ

1 milisaniyelik bir değişim ilk başta önemsiz görünebilir, fakat bu tür sapmalar, GPS sistemleri, uydu teknolojileri ve yüksek frekanslı finans işlemleri gibi zamanı hassas bir şekilde gerektiren alanlarda ciddi sonuçlar yaratabilir.

IERS'e göre, bu hızlanmanın yalnızca 9 Temmuz ile sınırlı kalmayacağı öngörülüyor.

• 22 Temmuz’un 1.38 milisaniye,
• 5 Ağustos’un ise 1.5 milisaniye daha kısa sürede geçeceği tahmin ediliyor.

"NEGATİF ARTIK SANİYE" ÇERÇEVESİNDE YENİ GÜNDEM

Bu gelişmeler, Dünya'nın son 50 yılı içindeki dönüşüyle çelişiyor. 1972 yılından beri gezegenin dönüş hızı yavaşladığı için zaman zaman saatlere "artık saniye" eklenmişti. Ancak 2016'dan bu yana bu uygulama durdurulmuştu.

Eğer hızlanma devam ederse, bilim insanları, tarihte ilk kez saat düzenlemelerinden saniyelerin çıkarılmasını, yani "negatif artık saniye" uygulamasının gerekeceğini belirtiyor. Bu durumun 2029 yılında gerçekleşebileceği ifade ediliyor.

UZMAN GÖRÜŞLERİ

Astrofizikçiler ve zaman ölçümüne dair uzmanlar, bu küçük gibi görünen değişikliklerin bilimsel hesaplamalara ve dijital sistemlere büyük hassasiyet getirdiğini vurguluyor. Küresel iletişim, hava trafiği kontrolü ve savunma teknolojileri alanlarında bile küçük milisaniyelik gecikmeler büyük sorunlar yaratabiliyor.